کارفرماها برای استخدام مهندس برق چه شرایطی دارند؟
همان طور که می‌دانید رشته مهندسی برق از گذشته، انتخاب برترین دانش‌آموزان و افراد نخبه برای تحصیلات دانشگاهی بوده است. اما آیا تقاضا برای استخدام و جذب مهندس برق هم به همین اندازه بالاست و همچنان بازار کار خوبی برای این رشته وجود دارد؟
اگر آگهی‌های درخواست همکاری که هر روزه در سایت جاب ویژن منتشر می‌شوند را بررسی کنیم متوجه میشویم که گرچه تقاضا برای جذب مهندس برق کم نیست؛ اما کارفرمایان به مهارت‌ها و توانمندی‌های جانبی اهمیت بیشتری نسبت به درس‌هایی که در دانشگاه خوانده‌اید می‌دهند.
با توجه به این مسئله، در این مقاله جاب ویژن قصد داریم به مهم‌ترین دغدغه‌ها و مسائل شما در رابطه با بازار کار مهندسی برق ازجمله اهمیت این شغل، وظایف شغلی، مزایا و معایب شغل مهندسی برق، جایگاه‌های شغلی و مهارت‌های مورد نیاز برای استخدام مهندس برق بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
شغل مهندسی برق چه نکات مثبتی دارد؟
مسلما انتخاب هر رشته کاری و تحصیلی و فعالیت در آن، مزایا و معایبی را به دنبال خواهد داشت که در برخی مشاغل بیشتر و در برخی کمتر است. مهندسی برق هم از این قاعده مستثنی نیست و اگر جویای کار در این حوزه هستید؛ خوب است با مزایا و معایب آن بیشتر آشنا شوید:
وجهه و اعتبار بالا
یکی از مهم‌ترین مزایای مهندسی برق، اعتبار و وجهه اجتماعی آن و شرایطی است که کارفرما برای شما در نظر می‌گیرد. البته شاید لزوما سازمان برای استخدام مهندس برق حقوق بالاتری پرداخت نکند؛ اما در اکثر مواقع و بسته به امکانات موجود، مزایایی مانند حق ماموریت، بیمه تکمیلی، سرویس ایاب و ذهاب و … را برای این موقعیت شغلی در نظر می‌گیرند.
امکانهمکاری به صورت دورکاری
در زمینه‌های خاصی مانند ساختمان‌سازی، مشاوره، تحقیق و توسعه و..، آگهی‌های استخدام مهندس برق پاره وقت نیز وجود دارد. این امکان باعث می‌شود بتوانید بهتر زمانتان را برنامه‌ریزی کنید و حتی به‌صورت پروژه‌ای با چند کارفرمای دیگر هم قراردادکاری ببندید. البته این امکان برای اکثر شغل‌های دولتی و رسمی وجود ندارد.
فرصت برای امریه شدن
همین یک مزیت برای بسیاری از آقایان کافی است تا این رشته را انتخاب کنند! همان‌طور که اشاره شد؛ سازمان‌های دولتی و مخصوصا صنایع نظامی، نیاز مبرمی به مهندس برق دارند که به شما این امکان را می‌دهد دوران سربازی خود را در این مجموعه‌ها بگذرانید. البته از آنجا که تقاضا برای امریه شدن بسیار زیاد است؛ باید روی رزومه و توانایی‌های خود کار کنید تا بتوانید برای امریه انتخاب شوید.
خطرات بالقوه کاری
مهم‌ترین ایراد گزینش به‌عنوان مهندس برق، خطراتی است که شما را در محل کار تهدید می‌کنند. اگر در نیروگاه مشغول باشید؛ اجتناب از خطرات کار با نیروی برق فشار متوسط و قوی امکان ناپذیر است. البته لزوما تمامی مشاغل مرتبط با مهندسی برق خطرناک نیستند؛ مثلا مشاغل موجود در صنعت مخابرات یا سخت‌افزارها معمولا اداری هستند و خطری ندارند. اما اگر به کار در نیروگاه‌ها یا صنایع نظامی علاقه‌مند هستید؛ حتما این نکته را در نظر داشته باشید.
ماموریت‌های کاری متعدد
یکی دیگر از معایب شغل مهندسی برق، ماموریت‌های کاری است که به فراخور سازمان و موقعیت شغلی احتمال دارد با آنها مواجه شوید. اگر تجهیزات و سیستم‌هایی که شما مسئول طراحی، تولید یا نظارت بر آنها هستید نزدیک محل کار دائمی شما نباشد یا در شهر دیگری قرار داشته باشد؛ مجبور خواهید بود در فواصل منظم برای سرکشی و تعمیر و نگهداری از آنها به ماموریت کاری بروید.
تحلیل آینده شغلی مهندسی برق و بازار کار آن
به نظر می‌رسد که بازار کار مهندسی برق در آینده‌ای نه‌چندان دور، با تغییرات زیادی روبرو خواهد شد. شرکت‌های فعال در این صنعت به منظور ارائه راهکارهایی بهتر برای تولید، ذخیره سازی و مصرف انرژی الکتریکی اغلب تمرکز و توجه بالایی به بخش تحقیق و توسعه دارند. در ادامه فهرستی از موضوعات مهم در آینده این صنعت آورده شده است:
- شبکه‌های توزیع هوشمند الکتریسیته
- فناوری‌های روشنایی کم-مصرف
- توسعه‌ی پایدار
- خودروها و ماشین آلات الکتریکی
- اینترنت اشیاء (IoT)
- محصولات پیش‌ساخته
- باتری‌های بهتر
- رباتیک
- هوش مصنوعی
- انتقال بی‌سیم نیروی الکتریکی
- دستگاه‌های همراه وایرلسی
تقاضا برای مهندس برق در کدام حوزه‌ها بیشتر است؟
سازمان‌ها و مجموعه‌هایی که به دنبال جذب مهندس برق هستند؛ معمولا در حوزه صنعت یا خدمات فعالیت دارند. این سازمان‌های دولتی یا خصوصی، بسته به نوع فعالیت، انتظار دارند مهندس برق سیستم‌ها و ابزارهای الکتریکی و الکترونیکی را طراحی و تولید کند. همچنین مهندس برق باید در فواصل معین و مشخص، به سایت‌ها و شهرهایی که تجهیزات الکترونیکی در آن محل‌ها نصب شده‌اند سرکشی و وضعیت بازدهی و کارایی وسایل را بررسی کند.
امروزه، هر سازمانی که در ساخت و نگهداری زیرساخت‌ها فعالیت داشته باشد، به مهارت‌های مهندسین برق هم نیاز دارد. مشاغل مختلفی در بازار کار مهندسی برق و در نقاط مختلف کشور وجود دارد و مهندسین برق می‌توانند در زمینه‌های مختلفی مشغول به کار شوند. شرکت‌های فعال در ساخت‌وساز، بیشترین نیاز را به این متخصصان دارند. همچنین نیروگاه‌ها و سازمان‌های تأمین الکتریسیته و واحدهای تحقیق و توسعه، از نظر نیاز به این متخصصان در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.
معرفی زیرشاخه‌های رشته برق
مهندسی برق را می‌توان بزرگ‌ترین گروه مهندسی دانست و به دلیل گستردگی کاری و علمی در این رشته؛ مهندسی برق را می‌توان به چهار زیرشاخه مهم و اساسی تقسیم کرد:
مهندسی برق- قدرت
به خاطر موقعیت‌های شغلی بهتر برای استخدام مهندس برق قدرت، بسیاری از دانشجویان رشته برق این گرایش را انتخاب می‌کنند. فرصت‌های کاری این رشته بسیار متنوع هستند؛ از طراحی و ایجاد شبکه انتقال قدرت در نیروگاه‌ها تا طراحی تابلوبرق‌ها در واحدهای صنعتی کوچک.
مهندسی برق- الکترونیک
افرادی که در این گرایش تحصیل کرده‌اند؛ معمولا در زمینه ساخت قطعات اکترونیکی و مدارها و… مشغول به کار می‌شوند.
مهندسی برق- کنترل
مهندسان برق کنترل، اغلب مسئولیت و وظیفه نظارت و کنترل سیستم‌های طراحی شده را بر عهده دارند. اگر ترجیح می‌دهید برای کار در یک سازمان دولتی گزینش شوید؛ انتخاب این گرایش کمک زیادی به شما خواهد کرد. معمولا سازمان‌های موشکی و پدافند یا شرکت‌هایی که در زمینه هوافضا فعالیت دارند؛ مهندسان برق کنترل را استخدام می‌کنند.
مهندسی برق- مخابرات
اگر گرایش مخابرات را انتخاب کرده‌اید؛ می‌توانید در سازمان‌هایی که در زمینه ارتباطات راه دور و تلکام فعالیت می‌کنند موقعیت شغلی خوبی پیدا کنید. برخی از معروف‌ترین این سازمان‌ها عبارتند از: اپراتورهای تلفن همراه، اداره مخابرات، سازمان صدا و سیما و …
کدام حوزه شغلی، درآمد بالاتری برای مهندسی برق دارد؟
بازار کار مشاغل مختلف در این گروه شغلی، تفاوت‌های زیادی با هم دیگر ندارند. بنابراین، در انتخاب بهترین گرایش مهندسی برق، می‌توانیم تنها براساس میزان دستمزد مشاغل مختلف، تصمیم‌گیری کنیم. البته گرایش‌های مختلف در میزان درآمد مهندسین برق، تفاوتی ایجاد نمی‌کنند بلکه نوع صنعت و زمینه فعالیت، نقش تاثیرگذارتری در تعیین میزان حقوق شما خواهد داشت. با این حال، حوزه‌های زیر جزء پردرآمدترین موقعیت‌های شغلی در این حوزه به شمار می‌روند:
صنعت نفت
صنایع مرتبط با نیمه‌رساناها
طراحی سیستم‌های کامپیوتری
صنعت هوافضا
یک مهندس برق چه وظایفی بر عهده دارد؟
بسته به گرایش‌های انتخابی، فرصت‌های شغلی و زمینه‌های کاری برای مهندسان برق بسیار متنوع و گسترده است. اما معمولا وظایف کلی مهندسی برق را به این صورت می‌توانیم خلاصه کنیم:
- طراحی، توسعه، تست و مدیریت ابزارهای الکترونیک
- ارتقاء استانداردها برای سیستم‌ها و روش‌های الکتریکی و الکترونیکی
- طراحی و تولید روش‌های جدید برای بهبود یا طراحی محصولات
- تجزیه و تحلیل نیازهای مشتری و تعیین ظرفیت و هزینه برای تهیه سیستم ارزیابی و توسعه سیستم‌ها
مهندس برق موفق چه مهارت‌هایی باید داشته باشد؟
اگرچه دروسی که در دانشگاه خوانده‌اید بسیار سخت و پیچیده هستند؛ اما برای کارفرما کافی نیستند. شما علاوه بر توانایی‌تان در کار با نرم‌افزارهای مرتبط، باید از مهارت‌های دیگری هم برخوردار باشید تا بتوانید در سازمان و شرکتی معتبر، جایگاه شغلی خوب کسب کنید.
بخشی از این مهارت‌ها، فنی هستند و به توانایی شما در حیطه تخصصی‌تان برمی‌گردند؛ اما تعداد دیگری از مهارت‌های مورد نیاز، مهارت‌های عمومی یا اصطلاحا مهارت‌های نرم هستند.در ادامه به برخی از این مهارت‌ها اشاره می‌کنیم:
- مهارت‌های ریاضیاتی: قطعا فردی که در دانشگاه در رشته مهندسی برق پذیرفته شده، تسلط خوبی به مهارت‌های ریاضی دارد؛ اما باز هم ممکن است در برخی از موقعیت‌های شغلی نیاز به توانایی‌های بیشتری در این زمینه وجود داشته باشد. مخصوصا در موقعیت‌های شغلی که با مدارها و قطعات بسیار حساس سر و کار دارند؛ نیاز بیشتری به تسلط در این مهارت وجود دارد.
- مهارت‌های ارتباطی میان-فردی و روحیه همکاری: قرار نیست به‌عنوان مهندس برق تنها پشت میز بنشینید و کار کنید. شما باید با تکنسین‌ها، مدیران پروژه، کارفرماها و…. همکاری کنید و درک متقابلی از خواسته‌ها، توانمندی‌ها و نقاط ضعف و قوت یکدیگر داشته باشید؛ بنابراین به مهارت‌های ارتباطی بالا نیاز پیدا خواهید کرد.
- تمرکز و دقت بالا: کار با سیستم‌های الکترونیکی به تمرکز و دقت بسیار بالایی احتیاج دارد و اگر از آن دست افرادی هستید که به راحتی تمرکز خود را از دست می‌دهند؛ در حل مشکلات و طراحی سیستم‌ها با مشکلات جدی مواجه خواهید شد.
- دست به آچار بودن: مهارت و توانایی کار عملی یا اصطلاحا دست به آچار بودن، برای استخدام مهندس برق اهمیت بسیار بالایی دارد. معمولا کارفرما به دنبال فردی می‌گردد که حتی در نبود تکنسین‌ها بتواند مشکلات اولیه تجهیزات و قطعات را پیدا و رفع و رجوع کند.
- مهارت‌های نوشتاری: شاید نیاز به مهارت نوشتن برای جذب مهندس برق منطقی به نظر نرسد؛ اما خوب است بدانید که بخشی از وظایف این فرد، این است که کتابچه‌های راهنمای تعمیر و نگهداری قطعات و تجهیزات، اسناد طراحی و نشریات فنی سیستم‌ها و محصولات تولید و طراحی شده را تهیه کند. قطعا اگر مهارت خوبی در نوشتن نداشته باشید؛ در این زمینه با مشکل مواجه خواهید شد.
- خلاقیت و ابتکار عمل: همه سیستم‌ها و تجهیزات از یک الگو پیروی نمی‌کنند و ممکن است هربار مشکل جدیدی برای قطعات ایجاد شود. شما باید آمادگی داشته باشید در برخورد با مشکلات پیش‌رو، رویکردهای متنوع و گوناگونی اتخاذ کنید تا مشکلات و ایرادات کار در کمترین زمان ممکن حل شوند.
- تسلط بر زبان انگلیسی: مهارت‌های نوشتاری و گفتاری شما در زبان انگلیسی، شانس شما را برای استخدام بیشتر خواهد کر؛ چرا که برای کار در این رشته و طراحی سیستم‌های کارآمد و بهینه نیاز دارید با علم روز همراه باشید و جدیدترین اطلاعات را از ژورنال‌های خارجی مطالعه کنید.
جمع‌بندی
مهندسان برق در چهار گرایش برق قدرت، برق کنترل، برق مخابرات و برق الکترونیک تحصیل می‌کنند که هر یک پاسخگوی بخشی از نیازهای بازار در صنعت برق هستند. روزانه در سایت جاب ویژن تعداد زیادی آگهی همکاری برای هر کدام از این گرایش‌ها منتشر می‌شود که می‌توانید آنها را مشاهده نموده و برای آنها رزومه ارسال کنید.
از زمانی که ادیسون نیروی برق را به خدمت نیازهای بشری درآورد تا به امروز، تجهیزات، سیستم‌ها و روش‌های الکتریکی و الکترونیکی بسیاری راه خود را به صنایع مختلف باز کرده‌اند. فردی که می‌تواند این سیستم‌ها و قطعات را طراحی کند؛ توسعه بدهد و بر نحوه کار آنها نظارت داشته باشد مهندس برق است.
اگرچه منابع درسی و دانشگاهی برای این رشته بسیار سخت و پیچیده هستند و دانشجویان موظف به گذراندن آنها هستند؛ اما علاوه بر آنها لازم است به زبان انگلیسی و نرم‌افزارهای تخصصی هم مسلط باشید. مهارت‌های زبان انگلیسی از آن رو برای شما اهمیت دارد که بتوانید منابع تخصصی و اصلی را مطالعه کنید و خود را همگام با علم روز کنید. توانایی کار با نرم‌افزارها هم یکی از اصلی‌ترین خواسته‌های کارفرما در هنگام جذب مهندس برق است. امیدواریم با استفاده از این اطلاعات، شناخت بهتری از این حوزه مهندسی پیدا کرده باشید و بتوانید زودتر شغل دلخواه و موردنظرتان را پیدا کنید.
فارغ از مشاغل دولتی مانند کار در صنایع نظامی، هواپیمایی و هوافضا، خودرو‌سازی، شرکت‌های مخابراتی و صنایع موشکی، مشاغلی مانند ساخت و ساز، مهندسی پزشکی و نیروگاه‌ها هم به استخدام این متخصصین وجود دارد؛ البته در مشاغل نیمه دولتی و خصوصی، معمولا نیاز به استخدام مهندس برق قدرت بیشتر از سایر گرایش‌هاست.